In 2005 werd de Groep Wilders opgericht (zetelroof zou hij nu zeggen) door Geert Wilders na ruzie met zijn VVD-fractie. Later werd dit de Partij voor de Vrijheid. Elf jaar later is de PVV stevig gegroeid in de peilingen en is Geert Wilders nog steeds partijleider, fractievoorzitter en enig lid van de partij die dus eigenlijk geen partij mag heten. Wilders zou het zelf allicht een neppartij noemen, ook heeft de beweging trekjes van een sekte.
De PVV is in veel peilingen de grootste, hoewel er inmiddels een daling is ingezet. Dat de PVV toch weer zo succesvol is kun je verwonderlijk noemen. De rechts-populisten hebben per saldo de afgelopen tien jaar niets bereikt. Éénmaal waren ze dicht bij regeringsdeelname, in 2010 was de PVV met 24 zetels de derde ‘partij’ van Nederland. Toch deed de PVV niet mee. Ze sloten dat jaar wel een gedoogakkoord met het CDA en de VVD. Dat leek een slimme zet, wel de lusten en niet de lasten van regeren. Wilders zal zich ook gerealiseerd hebben dat hij geen capabele bewindslieden in huis heeft. Toch was ook dit al te veel verantwoordelijkheid voor Wilders en liet hij het kabinet na twee jaar struikelen. Wilders zou het pakket aan bezuinigingen dat voorlag niet kunnen verantwoorden aan zijn achterban. Dat terwijl dat de PVV-fractie met haar stemgedrag zich weinig aantrekt van de eigen achterban.
Dan mag je het toch bijzonder noemen dat de PVV er nu zo goed voor staat in de peilingen. Nederlanders zijn blijkbaar kort van memorie. De PVV neemt geen verantwoordelijkheid, houdt zich niet aan het eigen programma en kan niet samenwerken. Tel daarbij de vele schandalen rond diverse PVV-ers op en hebt een recept voor ineenstorting.
Zo zou je denken. Maar Geert voelt haarfijn aan wat ontevreden Nederland wil horen. Geert is het vleesgeworden chagrijn en weet met simpele one-liners angst en boosheid te bespelen. Het is een eenvoudige herhalende formule die effectief is op welk onderwerp dan ook. In willekeurige volgorde: vluchtelingen, islam, Polen, de EU en de gevestigde orde in Den Haag. Bij dat laatste vergeet hij voor het gemak steeds dat hij een van de langstzittende kamerleden is en grotendeels de agenda bepaalt.
De wijze waarop de PVV de agenda bepaalt is meestal volgens de eigen spelregels. Voor leugens draait de partij haar hand niet om. En ook het uitschelden en beledigen van andere politici is eerder regel dan uitzondering. Datzelfde geldt voor instituties. Als Geert iets niet voor elkaar krijgt spreekt hij over een ‘nepparlement’. Nadat hij in 2016 veroordeeld werd (een strafblad is gelukkig niet ongebruikelijk in zijn partij) was het natuurlijk de rechtbank die de schuld kreeg.
Heeft de PVV dan niets bereikt? Beleidsmatig niet nee, extraparlementair wel. De PVV heeft een belangrijke bijdrage geleverd aan een gepolariseerde samenleving. Mede dankzij Wilders denkt een grote groep Nederlanders dat debat voeren een kwestie van de grootste bek is. Dankzij de PVV is het wantrouwen wegens politici groter dan ooit. En ook dankzij de PVV voelen minderheden zich onzeker en onveilig. Het belangrijkste wapenfeit vóór de PVV? Ze hebben veilig gesteld dat plucheplakker Geert Wilders en zijn trawanten, die in het bedrijfsleven nooit aan de bak zouden komen, voorlopig nog wel even uit de staatsruif vreten. Dát is het enige resultaat van de PVV de afgelopen elf jaar.
@Woutel
Dit artikel is een herziene versie van een eerder artikel ter gelegenheid van het tienjarig bestaan van de PVV
Waardeer dit artikel!
Als je dit artikel waardeert en je waardering wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan! Zo help je onafhankelijke journalistiek in stand houden.
