Dat de terugkeer van de Nederlandse Grand Prix na 37 jaar op het circuit van Zandvoort tot een hoop commotie heeft geleid kan niemand ontgaan zijn. Bij de laatste ophef is het niet de organisatie of de gemeente Zandvoort die in een publiciteitsstorm belandde maar buurgemeente Noordwijk. Noordwijk wil het voor drie Formule 1-teams mogelijk maken om het circuit te bereiken via een strandreservaat tussen beide gemeenten.
Zodra bekend werd dat er eindelijk weer een Grand Prix in Nederland verreden zal worden was er al snel kritiek. Moeten we in tijden van klimaatverandering zo’n groot evenement wel willen in Nederland? Daar schreef ik vorig jaar al over, ik vond die ophef eerlijk gezegd wat onzuiver. Andere grote evenementen kunnen ook niet zonder grote verkeersbewegingen en in die zin is de F1 niet per se vervuilender dan bijvoorbeeld voetbalwedstrijden of grote festivals. Bovendien zullen de tribunes vooral gevuld zijn met Nederlandse fans waardoor er hoop van hen dit jaar zullen afzien van een reis naar bijvoorbeeld de GP van België of Duitsland.
Ook was er kritiek op de uitbreiding van de spoorcapaciteit naar Zandvoort. Ook die is volgens mij te pareren, wie wel eens op een zomerse dag naar Zandvoort gaat weet dat de badplaats vaak moeilijk te bereiken is en dat een betere OV-verbinding zeer wenselijk is. Dat is dus een duurzame investering waar de badplaats en bezoekers nog jaren plezier van zullen hebben. Meer moeite had ik overigens met het gemak waarmee de vergunningen voor bouwwerkzaamheden op en rond het circuit werden afgegeven.
Ontegenzeggelijk zal de GP van Zandvoort een flinke economische impuls geven aan Zandvoort en de wijde omgeving. Zo ook voor buurgemeente Noordwijk. De tientallen hotels en honderden vakantiehuisjes in Noordwijk zijn volgeboekt en vaak tegen flink hogere prijzen dan normaal. En ook de fietsverhuurders pikken een graantje mee. Want Noordwijk mag dan wel een buurgemeente zijn, Zandvoort ligt bepaalt niet om de hoek. Tussen Noordwijk en Zandvoort ligt niet alleen strandreservaat Noordvoort maar ook de Amsterdamse Waterleidingduinen, een van de grootste natuurgebieden van Nederland. Veel van de racefans die in Noordwijk verblijven zullen het circuit in Zandvoort daarom per fiets bezoeken. Er loopt een prachtig fietspad door de duinen en het zal ook nog eens de snelste manier zijn om het circuit te bezoeken. Eigenlijk had de gemeente Noordwijk een uitgelezen kans om zich te profileren als verblijfsbestemming die de verkeersdrukte naar het Zandvoort ontlast met als bijkomend voordeel een fietstocht door de mooie natuur.
Niet alleen de fans hebben Noordwijk ontdekt, ook drie teams kiezen ervoor in Noordwijk te overnachten. De lokale krant wist te achterhalen dat Mercedes, Red Bull en zusterteam Alpha Tauri (voorheen Toro Rosso) verblijven in de Hotels van Oranje en Huis ter Duin te Noordwijk. Hoewel de teams mooiere motorhomes hebben dan ooit is het niet meer gebruikelijk om net als vroeger te slapen op het circuit. Blijkbaar hebben de teams te laat ingezien dat Noordwijk toch wat verder van Zandvoort ligt dan het op het eerste gezicht lijkt. Ze hadden natuurlijk ook gewoon in Zandvoort kunnen slapen, of op tijd helikoptervluchten kunnen regelen (daar zit een maximum aan), maar dat deden ze dus niet. Dus besloten ze de gemeente Noordwijk om hulp te vragen.
Formula 1 legends James Hunt & Niki Lauda eat their lunch on the side-pod of a Ligier. Different times….. pic.twitter.com/fplXSPnCSc
— History Lovers Club (@historylvrsclub) February 18, 2020
Het college van Noordwijk stond niet onwelwillend tegenover het idee om een uitzondering te maken en een konvooi elektrische voertuigen toestemming te geven over het strand via natuurreservaat Noordvoort naar het circuit te gaan. Noordvoort is een jong reservaat waar de duinen weer mogen stuifen, zeehonden kunnen rusten en vogels foerageren. Een uniek stukje kust waar bestuurders uit Noordwijk en Zandvoort zich graag, en terecht mee profileren. Dat unieke gebied fungeert dit jaar (en allicht ook in de toekomst) tijdens het broedseizoen mogelijk als sluiproute voor een drietal renstallen uit de eredivisie van de autosport.
Na alle eerdere commotie rond de GP had iedereen met een beetje boerenverstand kunnen bedenken dat dit verzoek (door een ‘subcontractor’ zoals verantwoordelijk wethouder Roberto ter Hark meldde tijdens een raadsvergadering) een hoop negatieve publiciteit zou opleveren. De organisatie van de Dutch Grand Prix was er dan ook als de kippen bij om afstand te nemen van het plan. Ook de internationale autosport federatie FIA en de FOM (de commerciële uitbater van de F1) zullen gezien alle energie die zij steken in een groener imago niet blij zijn met alle negatieve aandacht. Ook al verwacht ik niet dat zij zich hierover uit zullen laten.
Tijdens de laatste raadsvergadering in Noordwijk stond het onderwerp vanzelfsprekend op de agenda. GroenLinks probeerde middels een motie nog om het plan naar de prullenbak te verwijzen. Maar ondanks brede kritiek van natuurorganisaties, de vele negatieve pers, onrust op sociale media en een veelgetekende petitie (op het moment dat ik dit schrijf bijna vijftienduizend keer getekend) werd deze motie bijna unaniem verworpen. Wethouder Ter Hark probeerde het voorstel tijdens die raadsvergadering nog te verdedigen met het ononderbouwde argument dat de sluiproute veiliger zou zijn. Als het inderdaad zo is dat we in Nederland vips niet veilig over de weg kunnen vervoeren maak ik me grote zorgen om het aanstaande Songfestival en het EK Voetbal.
Dus als het idee tot nu toe alleen maar reputatieschade oplevert voor de Nederlandse GP, de Formule 1 en de gemeente Noordwijk zelf, rijst vanzelf de vraag welke voordelen er dan zijn aan dit plan anders dan gemak voor Max en Lewis. Is het goed voor de lokale economie? Nee, die Grand Prix die is er toch al, en dat valt of staat niet met dit plan. Noordwijkse horeca en huisjesverhuurders profiteren zeker van het evenement, maar dat is geen verdienste van het lokale bestuur maar een geografisch gelukje. En het feit dat Lewis Hamilton en Max Verstappen in Noordwijk slapen zal geen bijzonder internationale media-aandacht opleveren. Alle aandacht gaat, zoals het hoort, naar de race zelf en misschien een beetje naar Zandvoort.
De motie van @GroenLinks is met 2 stemmen vóór en 25 stemmen tegen verworpen. Gelukkig weet de gemeenteraad Noordwijk wél feiten van fictie te onderscheiden en stapt niet in het frame dat er in een natuurgebied met 300kmpu door VIP's geracet zal gaan worden.
— De Noordwijkse VVD (@vvdnoordwijk) February 18, 2020
Hoe kon het dan toch zover komen dat bijna het voltallige gemeentebestuur ondanks een storm van kritiek achter dit onzalige plan is gaan staan? Misschien komt het omdat men in Noordwijk een beetje gevoelig is voor prestige. Noordwijk ziet zichzelf graag als mondaine badplaats met internationale allure. En gezien de uitstekende congresfaciliteiten is dat misschien niet helemaal onterecht, maar wie Noordwijk weleens bezoekt weet dat die uitstraling van de badplaats óók gebaseerd is op vergane glorie en achterstallig onderhoud.
Ironisch is het dat Noordwijk de afgelopen jaren miljoenen heeft geïnvesteerd in citymarketing en de groene omgeving daarbij een belangrijk speerpunt is. Veel van die investering wordt nu teniet gedaan door een gemeentebestuur dat op onbezonnen wijze imagoschade toebrengt aan de eigen reputatie. Mocht er onverhoopt toch nog een streep door de rekening komen omdat bijvoorbeeld Zandvoort niet meewerkt is dat al niet meer te herstellen. De inwoners hebben daar weinig aan, maar voor de natuur zou het goed nieuws zijn.
Ik zag ook het argument van voorstanders dat de critici niet zo moeten ‘zeuren’. Maar als de voorstanders van de sluiproute over het strand de voordelen van dit voorstel niet kunnen onderbouwen en de kritiek niet kunnen weerleggen betekent dat gewoon dat je argumenten op zijn. Hopelijk houdt er nog iemand een paar mooie vrijkaartjes over aan deze zelfveroorzaakte shitstorm. Anders is het helemaal voor niets geweest.
P.S.: Ik ben woonachtig in Noordwijk en was in het verleden actief in de lokale politiek voor D66. Sinds 1992 probeer ik als Formule 1-liefhebber geen race te missen. Dan weet je dat ook.
Waardeer dit artikel!
Als je dit artikel waardeert en je waardering wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan! Zo help je onafhankelijke journalistiek in stand houden.
