Vroeger was het eenvoudig wat links of rechts was. Kort door de bocht gesteld was de PvdA links, het CDA ongeveer het midden en de VVD rechts, en dan mochten er af en toe ook nog wat andere partijen meedenken. Tegenwoordig wordt het publieke debat min of meer in een houdgreep gehouden door ‘nieuw rechts’.
Anno 2017 wordt nieuw rechts vertegenwoordigd door Geert Wilders (niets bereikt) en diens PVV en Thierry Baudet met het Forum voor Democratie. Omgeven door partijgenoten, subjectieve journalisten, en ander opiniemakers. Ze krijgen samen bijzonder veel media-aandacht (hoewel ze zelf klagen dat dat niet zo is) en bepalen grotendeels de agenda van het publieke debat.
De keuze van hun onderwerpen is beperkt en voorspelbaar. Het gaat over massa-immigratie, de EU en islamisering. Zaken waar men vooral tegen is. Alsof er verder niets aan de hand is in de wereld. De toon van het debat is provocerend en men zet zich af tegen de elite, oftewel de gevestigd orde. Een klassieke strategie in de politiek.
Hoewel Martin Bosma af en toe al een poging deed daar een intellectueel sausje overheen te gieten is er door Baudet en de zijnen een tandje bijgezet om met nepwetenschap iets meer gewicht te geven aan het verhaal. Niet zonder succes, onwetenschappelijke begrippen als ‘oikofobie’ en ‘cultuurmarxisme‘ zijn salonfähig geworden in rechtse kringen. Helaas vraagt de pers nog niet echt door over deze ononderbouwde intellectualistische terminologie.
Ook racisme is nieuw rechts niet vreemd. Als de kopstukken zich er zelf niet schuldig aan maken (Wilders is veroordeeld) dan doen hun adepten weleens gekke uitspraken. Zowel Wilders als Baudet hebben er geen moeite mee gekende racisten en complotdenkers te retweeten. Zowel Wilders als Baudet hebben op z’n minst oppervlakkige banden met extreem-rechts.
Als we er nu van uitgaan dat het CDA en de VVD op dit moment de traditioneel grote partijen op rechts zijn (ook weer wat kort door de bocht) valt op dat ze geen antwoord hebben op nieuw rechts. De hamvraag is natuurlijk waarom niet? Is het onwil of is het onkunde?
Misschien is het onwil. CDA en VVD zijn bang om Wilders en Baudet echt aan te pakken. Ze vrezen dat ze demonisering verweten wordt, misschien lijden ze we een beetje aan ‘de Vloek van Fortuyn‘. Ze weten dat de boodschap van nieuw rechts gehoor vindt bij een deel van hun achterban. Van de weeromstuit nemen ze de terminologie van Wilders en Baudet over. Zijlstra beweerde namens de VVD dat vluchtelingen hier komen voor borstvergrotingen. En tijdens de laatste verkiezingscampagne heeft Buma zich hard gemaakt voor het Wilhelmus.
Dat werkt natuurlijk niet, het is capitulatie voor onderbuikgevoelens. Om bij de metafoor van de gijzeling te blijven; het lijkt wel of traditioneel rechts lijdt aan het Stockholm-syndroom. PVV-kiezers trappen er niet in omdat het te doorzichtig is. In plaats van luisteren naar de bezorgde burger (dat beloven ze al vijftien jaar) luisteren CDA en VVD naar Wilders. Luisteren is één ding (en dat niet zachtjes napraten maar) antwoorden is twee. En dat laten CDA en VVD na. Dit geldt trouwens ook voor veel andere partijen.
Het wordt tijd dat rechts een echt antwoord geeft op de provocateurs, charlatans en racisten van nieuw rechts. Het hoeft niet eens zo moeilijk te zijn. Ze kunnen zich beroepen op hun oorspronkelijke conservatieve, christelijke en liberale waarden. Ze moeten er op wijzen dat nieuw rechts niet zo goed is in feiten en ze mogen hun doelgroep er gerust aan herinneren dat er een racistisch en nationalistisch luchtje rond nieuw rechts hangt.
Dat betekent niet dat het vanzelf gaat. Ze kunnen ook wat leren van nieuw rechts. Traditionele partijen moeten een grotere bek hebben, oftewel aandacht opeisen. Het zal ook tijd nodig hebben. Ondertussen zal ze verweten worden dat ze oud nieuws zijn, tot de cultuurmarxistische elite behoren of nog erger, dat ze zelfs links zijn.
Valt dat oud rechts aan te rekenen? Ze hadden eerder tegengas moeten geven dus een beetje wel. Elk debat is gediend met wederzijds begrip en ruimte voor nuance.
Het nieuwe gezicht van fatsoenlijk rechts vergt tijd en doorzettingsvermogen. Maar wat oud rechts nu doet werkt niet. Doorzetten met hart en ziel zal op lange termijn wel werken. En daarmee kan rechts haar belangrijkste waarden terugwinnen: Authenticiteit en geloofwaardigheid. En dat is voor iedereen fijn, dan kan je op een verjaardagsfeestje weer gewoon zeggen dat je rechts bent zonder dat er iemand over Wilders of Baudet begint.
