Ik houd er wel van als mensen principes hebben. Mensen die principes hebben zijn mensen met een persoonlijkheid. Toch zijn niet alle principes gelijkwaardig, en soms zijn ze buigzaam. Dat blijkt wel uit de principiële discussie die nu wordt gevoerd over een mogelijke vaccinatieplicht.
Ik had niet verwacht dat we in Nederland in deze discussie zouden belanden, en zeker niet zo snel. Ondertussen is de discussie over een vaccinatieplicht al beslecht in landen als Oostenrijk en Griekenland, en ook buurland Duitsland is bijna zover. Daarmee ontkomen we er ook in Nederland niet meer aan.
Persoonlijk vind ik een algemene vaccinatieplicht best ver gaan. Grote woorden over de aantasting van lichamelijke integriteit zijn echter overdreven als je bedenkt hoeveel ernstiger de lichamelijke integriteit van mensen aangetast kan worden, maar het is niet niks. Uiteindelijk gaat het slechts om een prikje. En, je zou het bijna vergeten, zo’n veilig en effectief vaccin draagt ook nog eens bij aan de bescherming van de ontvanger.
Voor de meeste mensen die er bewust voor kiezen om zich niet te laten vaccineren is dat een hele principiële beslissing. Je kunt beargumenteren dat dat dom is, en strijdig met het algemeen belang, maar desondanks is het een principiële beslissing. En daarmee is het ook iets heel persoonlijks.
Dat Suggereert dat niet alle principes goede principes zijn. De principiële keuze van mensen om zich niet te laten vaccineren leidt tot doden en zieken en een onnodige verstoring van het maatschappelijk verkeer. Niet voor het eerst in de wereldgeschiedenis blijkt dat een principiële opvatting gevaarlijk kan zijn voor anderen.
Verschillende principes hebben ook een verschillend gewicht. Zo hanteer ik het principe dat je iemand niet dood mag slaan omdat hij of zij een kutmening heeft heel erg strikt. Daarentegen til ik minder zwaar aan het principe dat je geen patat (of friet) mag eten met ketchup. En ik vier ook wel eens oud en nieuw met mensen die vuurwerk afsteken.
In de discussie over een mogelijke vaccinatieplicht is het wat mij betreft lastig de zwaarte en juistheid van zo’n plicht te wegen. De zwaarte van mijn bezwaren tegen een vaccinatieplicht ligt dichter bij ketchup dan bij doodslaan.Als ik kijk naar de impact die het het recht om je niet te laten vaccineren op dit moment heeft, kom ik tot de conclusie dat ik dat recht niet zo zwaarwegend vind. Maar ik begrijp dat dat bij mensen die zich principieel niet laten vaccineren anders ligt.
En dan krijg je dus conflicterende principes. Want hoewel ik begrijp dat een verplichte vaccinatie voor veel mensen te ver gaat, weegt voor mij het algemeen belang zwaarder dan hun ongeïnformeerde danwel opstandige keuze. Opportunistisch gezien ben ik dus niet tegen een algemene vaccinatieplicht. Het lijkt steeds waarschijnlijker dat we in Nederland ook zo’n plicht krijgen. En dat is dan niet uniek in de wereld, en ook niet in de Nederlandse geschiedenis. We deden het eerder met de pokken.
Hoewel ik dus niet meer tegen een mogelijke vaccinatieplicht ben, als dat helpt om doden en zieken te voorkomen en de maatschappij te ontlasten, zie ik wel een hoop bezwaren tegen de uitvoering van zo’n plicht.
Ik acht het principieel onaanvaardbaar zo’n plicht te handhaven met fysieke dwang of automatische boetes zoals in Griekenland. Dan moet je dus maar hopen dat de plicht an sich genoeg is om de vaccinatiegraad verder op te voeren. In de praktijk betekent het waarschijnlijk dat we vaccinatieweigeraars tot op zekere hoogte blijven gedogen. Op z’n Hollands.
Principes zijn ingewikkelde dingen. Maar als botsende principes ook botsende grondrechten zijn kunnen ze opeens buigbaar blijken.
Waardeer dit artikel!
Als je dit artikel waardeert en je waardering wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan! Zo help je onafhankelijke journalistiek in stand houden.
Fotocredit: Photo by Fernando Andrade on Unsplash
