Een in het oog springend voornemen uit het nieuwe regeerakkoord is de bouw van twee nieuwe kerncentrales in Nederland, of althans de ontwikkeling daarvan. Anders dan je zou verwachten leidt dit voornemen vooralsnog tot opvallend weinig weerstand. Toch is het niet erg waarschijnlijk dat die centrales er ooit komen.
Terwijl kernenergie in Nederland altijd een beladen onderwerp is geweest blijft het nu behoorlijk stil. Zou dat komen omdat kernenergie altijd een wat rechtse hobby is geweest en Nederland nu rechtser is dan ooit tevoren? Of is het omdat steeds meer mensen geloven dat de ambitieuze energietransitie niet te realiseren is zonder het gebruik van kernenergie? Of begrijpen de meeste mensen dat ze er toch niet komen?
Hoe dan ook staat vast dat de traditionele bezwaren tegen kernenergie nog steeds bestaan. Aan kerncentrales zijn risico’s verbonden, als er een ongeluk gebeurt is het ernstig. Moet je dat willen in een dichtbevolkt land als het onze? Ook voor het probleem van het radioactieve afval bestaat nog steeds geen goede oplossing.
Dan is er het probleem van de kosten. Kernenergie is ongelooflijk duur. Een centrale kost al snel tien miljard, en waarschijnlijk (veel) meer. Kernenergie kost nu al tot twee keer meer dan zonne- en windenergie, en dat loopt naar verwachting op, terwijl zon en wind steeds goedkoper worden. Kernenergie is niet rendabel te exploiteren en dus niet mogelijk zonder heel veel subsidie.
Het kost minstens 15 jaar om een kerncentrale te bouwen in Nederland. Gezien de ervaring met grote projecten in Nederland duurt dat waarschijnlijk langer. Als er al centrales gebouwd zouden worden is dat dus sowieso te laat om een bijdrage te leveren aan onze klimaatdoelstellingen voor 2030, en mogelijk zelfs voor die van 2050. Niet alleen de bouw zelf kost veel tijd, maar ook het politieke proces en alle procedures en vergunningen kosten tijd.
Dan is er het probleem van de locatie. Waar bouw je die dingen? Je hoort voorstanders van kernenergie vaak over horizonvervuiling door windmolens, maar ik vermoed zomaar dat de gemiddelde VVD-kiezer ook geen kerncentrale in z’n achtertuin wil. Wat je niet ziet bestaat niet. Er zijn op dit moment drie mogelijke locaties aangewezen voor de bouw van kerncentrales: de Eemshaven in Groningen, de Maasvlakte in Zuid-Holland en Borssele (naast de huidige centrale) in Zeeland. Die eerste ligt nabij een aardbevingsgebied en die andere twee locaties krijgen (ietwat ironisch) te maken met stijgend water door klimaatverandering. Niet de beste opties misschien.
Reken er maar op dat het vrijwel ondoenlijk is om alternatieve locaties te vinden in Nederland. Waar mensen al bezwaar maken tegen windmolens, zal dat bij de bouw van kerncentrales alleen maar meer zijn. De meeste kiezers die nu beweren voor kernenergie te zijn zullen als puntje bij paaltje komt aan het Nimby-syndroom (not in my backyard) blijken te lijden, daar hoef je niet helderziend voor te zijn.
Er zijn dus ernstige risico’s verbonden aan kernenergie, het is duur en het is al te laat om met kernenergie een bijdrage te leveren aan onze voorlopige klimaatdoelstellingen. Zelfs als je ze ondanks die stevige bezwaren toch wilt bouwen is het onwaarschijnlijk dat er een geschikte locatie te vinden is zonder risico’s op korte en lange termijn en met voldoende draagvlak. Waarschijnlijk komen die twee kerncentrales er dus gewoon niet.
Je kunt mij niet wijsmaken dat politici en bestuurders dat niet weten. Waarom staan die centrales dan toch in het regeerakkoord? Waarschijnlijk om de slecht geïnformeerde achterban van CDA en VVD te sussen. Die krijgt immers al jaren te horen dat kernenergie de heilige graal is. Mogelijk om af te leiden van het feit dat Nederland ver achter ligt ten opzichte van andere landen als het gaat om duurzame energie, en een land is waar keuzes voortdurend worden uitgesteld.
Het is nu zaak om echte keuzes te maken. Probeer de energiebehoefte te temperen of verminderen en zet in op alternatieven als getijde, zon, wind en echt duurzame biomassa. Werk samen met andere landen en koop eventueel meer schone energie in. En sorteer alvast voor op de tweede helft van deze eeuw, waarin minder problematische thoriumcentrales misschien technisch mogelijk en wél haalbaar zijn.
Stop met het verspillen van tijd, geld en energie aan de bouw van twee kerncentrales die er nooit komen. Het klimaatprobleem los je niet op met de bouw van nucleaire luchtkastelen.
Waardeer dit artikel!
Als je dit artikel waardeert en je waardering wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan! Zo help je onafhankelijke journalistiek in stand houden.
Photo by Nicolas HIPPERT on Unsplash
