Of je het woord ‘boreaal’ nu gebruikt als geografische aanduiding voor het noorden of als racistisch eufemisme voor ‘arisch’, de Vikingen kun je beschouwen als een behoorlijk boreaal stel piraten. maar ook nogal multicultureel.
Als je boreaal gebruikt als ander woord voor noordelijk kun je je afvragen waarom je dat zou doen (zeker als je er een waarde aan verbindt), maar je kunt de Vikingen dan zeker als boreaal beschouwen. De Vikingen waren het zeevarende deel van de Noormannen, Scandinaviërs, dus ze kwamen oorspronkelijk uit het noorden.
De Vikingen voerden in de 10e en 11e rooftochten uit en stichtten nederzettingen in een gebied dat zich uitstrekte tot aan de Middellandse Zee, de Kaspische Zee, hedendaags Rusland en Noord-Amerika.
Als je boreaal gebruikt om de superieure Europese cultuur te duiden kom je ook snel bij de Vikingen uit. De Nazi’s bijvoorbeeld waren dol op Vikingen. De blonde blauwogige Vikingen dienden als voorbeeld voor het Duitse Herrenvolk. De SS gebruikte op hun uniformen runentekens gebaseerd op Scandinavische runen met als bekendste de dubbele bliksemschicht.
Ook anno nu zijn referenties aan de Vikingen nog steeds populair in extreemrechts kringen. Zo borduurt ‘studiegenootschap’ Erkenbrand voort op dezelfde mythologie als de nazi’s. Maar ook bijvoorbeeld Anders Breivik en recentelijk de schutter in Christchurch refereren aan Vikingen en de Noordse mythologie.
De geschiedenis van de Vikingen wordt dus vaak misbruikt door extreem-rechts als verwijzing naar onze Noord-Europese wortels en raszuiverheid. Maar net zo goed als het gegeven dat raszuiverheid biologisch niet bestaat, heeft het in het geval van de Vikingen ook historisch geen betekenis.
In een goed getimed artikel in Time Magazine herinnert assistent-hoogleraar Dorothy Kim eraan dat de Vikingen niet alleen multicultureel, maar zelfs multiraciaal waren.
In het ruime gebied dat de Vikingen aandeden tijdens hun rooftochten en handelsmissies verspreidden zij niet alleen hun eigen cultuur, maar absorbeerden ook andere culturen. Zowel uit christelijk Ierland als uit het Kalifaat van de Abbasiden rond de Middellandse Zee zijn invloeden terug te vinden in de geschiedenis van de Vikingen. Er zijn zelfs Arabische karakters gevonden in Viking-lijkwaden.
Ook traden er uit al die gebieden (net als bij latere piraten, en niet altijd vrijwillig) nieuwe leden toe tot de bemanning van de gevreesde Vikingschepen. In een Vikingnederzetting nabij Sevilla zouden de inwoners zich zelfs bekeerd hebben tot de Islam, hoewel ze wel varkensvlees bleven eten.
De mythische zuivere Vikingcultuur waar veel extreemrechtse ideologieën naar verwijzen heeft nooit bestaan, het begrip nationalisme bestond in die tijd ook nog niet. Alle verwijzingen naar de blonde Vikingen en de Noordse mythologie door extreemrechts zijn gestoeld op hun behoefte om een oorsprong te claimen maar hebben weinig te doen met de feiten. De Vikingen zouden er waarschijnlijk weinig van begrijpen.
Waardeer dit artikel!
Als je dit artikel waardeert en je waardering wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan! Zo help je onafhankelijke journalistiek in stand houden.
